Dünyanın dört bir yanında bu tanınan teknolojiye karşı çıkan hükümetler, evvel kimin pes edeceğini görmek için bu yüzleşmeyi yakından izliyor.
“Uçtan uca şifreleme”, “arka kapı” ve “istemci tarafında tarama” üzere teknolojideki en gürültü koparan şeyler kulağa çok karmaşık geliyor.
Ama sahiden çok kolay bir soruya dayanıyor. Teknoloji şirketleri insanların iletilerini okuyabilmeli mi?
Silikon Vadisi ile dünyanın dört bir yanındaki en az bir düzine ülkenin hükümetleri ortasında yıllardır alttan alta sürmekte olan uyuşmazlığın düğüm noktası bu.
WhatsApp, iMessage, Android Bildirileri ve Signal, uçtan uca şifreleme ismi verilen çok inançlı bir sistemi kullanıyor.
Bu teknoloji, sadece bir uçtaki göndericinin ve öbür uçtaki alıcının bildirileri okuyabileceği, fotoğraf ve görüntüleri görebileceği yahut telefon görüşmelerini duyabileceği manasına gelir. Uygulamanın imalcileri bile içeriğe erişemez.
BÜYÜK GEÇİŞ
Son 10 yılda, uçtan uca şifrelenmiş uygulamalar, her gün milyarlarca insan tarafından giderek daha tanınan hale geldi.
Çoğu hükümet ve istihbarat kurumu bu teknolojinin yükselişini isteksizce kabul etti – ta ki dört yıl öncesine kadar. Zuckerberg sahnede Messenger uygulamasını duyuruyordu ve akabinde Instagram’ın standart olarak uçtan uca şifrelemeye geçeceği açıklandı.
“Dünya çapında iki milyardan fazla insanın birbirleriyle konuşmalarını özel olarak yapmalarını sağlayacağız” dedi.
O vakitten beri, Zuckerberg ve mühendis ordusu yavaş yavaş ve sessizce bu projeyle uğraşıyor. Şirket, bu devasa projenin nasıl gittiği yahut büyük geçişin ne vakit olacağı hakkında gazetecilere açıkça konuşmayı reddediyor.
Kamuoyuna söylenen tek şey, “2023’ün sonunda”.
Getty ImagesBu ortada, bu teknolojiye geçişin durdurulması yahut güvenlik tedbirlerinin alınması davetleri giderek artıyor.
İngiltere, Avustralya, Kanada, Yeni Zelanda, Amerika Birleşik Devletleri, Hindistan, Türkiye, Japonya ve Brezilya’daki yetkililer – artı Interpol üzere emniyet teşkilatı – bu teknolojiyi eleştirdi.
Ancak demokratik dünyadaki hiçbir hükümet, şimdiye kadar bu tanınan uygulamalara müdahale edecek bir yasa çıkarma riskini göze almadı.
Teknoloji şirketlerinin, yasa dışı malzeme aramak için iletilerin taranmasına müsaade verecek bir cins teknik art kapı inşa etmesini sağlamak, İngiltere’nin yakın gelecekte yasalaşması mümkün görünen geniş kapsamlı Çevrimiçi Güvenlik Maddesi’nin temel unsurlarından biri.
Hükümet polis memurlarının, Meta’dan insanların iletilerinin içeriğini isteyemedikleri takdirde, suçluları yahut teröristleri mahkum etmek için nizamlı olarak kullandıkları kıymetli bir ispat kaynağını kaçıracaklarını söylüyor.
Ve çocukların internette gizlice istismar edilmesiyle ilgili özel bir telaş var.
İçişleri Bakanı Suella Braverman Pazartesi günü Zuckerberg’e uçtan uca şifrelemenin “bir çocuğa ziyan vermek isteyen herkes için büyük bir nimet olacağını” yazdı.
Ve Çarşamba günü Ulusal Çocuklara Zulmü Tedbire Derneği (NSPCC), yaptırdığı bir YouGov anketini yayınladı ve İngiliz halkının çocukları korumak için polis memurlarının insanların iletilerine erişebilmesini istediğini öne sürdü.
İngiltere genelinde ankete katılan 1.723 yetişkinin yüzde 73’ü, teknoloji şirketlerinin yasa gereği özel iletileri çocukların cinsel istismarına karşı taraması gerektiğini söyledi.
NSPCC, birçok kişinin kullandıkları hizmetlerde çocukların cinsel istismarına yönelik tarandığını ve bunun birçok mahkumiyeti sağladığını söyledi.
Yardım kuruluşundan Richard Collard, “Artık, çocukların temel güvenlik hakkını yetişkinlerin mahremiyet haklarıyla karşı karşıya getirmek isteyen şirketlerin kamuoyuna ve nihayetinde kullanıcı tabanına ayak uyduramadığı açık” dedi.
Ankete cevap olarak bir Meta sözcüsü, şirketin “bu iğrenç tacizi önleyen, tespit eden ve buna karşı harekete geçilmesine müsaade veren güvenlik tedbirleri geliştirdiğini” söyledi – örneğin, yabancılarla bağlantı kurmak için yaş kısıtlaması.
Getty Images“GİZLİLİĞİ BALTALIYOR”
Yine Çarşamba günü, tartışmanın her iki tarafının savunucuları olduğu vurgulanmak istenircesine, önde gelen 68 güvenlik ve zımnilik araştırmacısı, Çevrimiçi Güvenlik Maddesi’nin uçtan uca şifrelemeyi tesirli bir formda kıracağını söyleyen bir mektup yayınladılar.
Yasa tasarısı, kullanıcıların mahremiyetini korurken çocukların güvenliğine yönelik tedbirleri alma sorumluluğunu teknoloji şirketlerine yüklüyor, lakin uzmanlar bunun imkansız olduğunu söylüyor.
Mektupta, “Endişemiz, çevrimiçi güvenlik sağlama ismi altında nezaret teknolojilerinin yerleştirilmesi” diyor:
“Bu hareket saklılığa dair teminatları ve aslında çevrimiçi güvenliği baltalıyor.”
GÜVENİ TEKRAR İNŞA ETMEK
Bu ortada WhatsApp ve Signal, uçtan uca şifreleme özelliğini kaldırmaktansa hizmetlerini İngiltere’den çekmeyi tercih edeceklerini söylediler.
Elon Musk, Mayıs ayında kendisinin de Twitter iletilerinde uçtan uca şifreleme geliştirdiğini duyurdu.
Meta’nın kanıtladığı üzere, teknolojiye geçiş karmaşık ve değerli, fakat teknoloji devleri sonuçta buna değdiğini düşünüyor.
Yıllarca süren data skandallarından sonra, büyük teknoloji şirketleri bunu hizmetlerine olan itimadı yine tesis etmenin anahtarı olarak görüyor.
Ve hoş bir tesadüf yapıtı, uçtan uca şifreleme, şirketlerin bu süreçleri yönetme işini çok daha kolay hale getiriyor: Şayet kullanıcıların ne paylaştığını göremiyorlarsa, o vakit onu denetleyemezler.
