İsrail ve Türkiye ortasında Mart 2022’de başlayan “normalleşme süreci” sonrası dikkat çeken bir gelişme yaşandı. İsrail vatandaşı Danny Awka 2019 yılında uyuşturucu husus bulundurmak ve Türkiye üzerinden kaçakçılığa teşebbüs etmek cürümlerinden 10 yıl mahpus cezasına çarptırılmıştı.
(Eli Cohen)
İsrail Dışişleri Bakanı Eli Cohen, dün yaptığı açıklamada Awka’nın “diplomatik temaslar” sonucu özgür bırakılacağını belirtti. Bakan Cohen, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’a teşekkür etti.
YÜCEL VE BRUNSON HATIRLATMASI
Emekli büyükelçiler Onur Öymen ve Uluç Özülker, yaşanan bu gelişmeyi Cumhuriyet’e kıymetlendirdi. Emekli diplomatlar, Alman Die Welt muhabiri Deniz Yücel’in tahliyesi ve Rahip Brunson’un ABD’ye iadesi olaylarını anımsattı. Emekli Büyükelçi Öymen, “Mahkûmların değiş tokuşu hür bırakılması devletler ortası münasebetlerde olur. Ancak bu demek değildir ki devletler kendi maddelerini oburlarının vatandaşlarına karşı uygulamasınlar Bu durumda devletlerin varlığı ortada kalmaz” reaksiyonunu gösterdi.
(Onur Öymen)
‘ÖNEMLİ BİRİ OLABİLİR’
Özülker ise, iade edilen kişinin “sıradan biri olmayabileceğini” söyleyerek “Mutlaka ardında bir şey vardır. Burada hapsolan kişinin önemli manada üst seviyede bir sorumlu olması gerekir” yorumunu yaptı.
Özülker ayrıyeten, İsrail’in bir uyuşturucu kaçakçısı için Türkiye ile diplomatik münasebet kurmasına dikkat çekti. Bu görüşmelerin gerisinde öbür bir neden olabileceğini söyleyen Özülker, “Mutlaka gerisinde bir şey vardır. Burada hapsolan kişinin önemli manada üst seviyede bir sorumlu olması gerekir. Onun için bir uyuşturucu kaçakçısı bu kadar kıymetli ise karşılığında ne veriyor ona da bakmak lazım. Kişinin önemli kıymet taşıyan biri olması lazım” dedi.
(Uluç Özülker)
Bu yaşanan olaya karşı Türkiye’nin iade istemlerinin karşılanmamasına ait konuşan Özülker, “Siz AİHM’in kararlarını kabul etmediğinizde, onlar da sizin bir mahkûm iadesini istemeniz durumunda bunu yapmıyorlar. Hasebiyle sorun Türkiye’nin bizatihi düşman olarak görülmesi değil. Sorun Türkiye’nin demokrasi ve insan hakları konusunda gereğini taahhüt etmesine karşın yerine getirmemesi” yorumunu yaptı.
Özülker, iki devletin jeopolitik kıymetine değinerek “Dünyada devletler çıkar alakaları kurarlar. Bu manada ‘Dün dündür bugün bugündür’ siyaseti sürdürülür. Biz de böyleyiz. İsrail, Türkiye’den vazgeçemez. Türkiye de İsrail’den vazgeçemez. Ortadoğu istikrarları içinde bu iki ülke epey değerlidir. Sonuç prestijiyle her şeye karşın hâlâ laik bir Türkiye Cumhuriyetiyiz. Hasebiyle bizim buradaki varlığımız İsrail içinde bir teminat oluşturuyor” dedi.
ANKARA-ABD VE ALMANYA ÜÇGENİ
Alman “Die Welt” gazetesinin Türkiye temsilcisi Deniz Yücel “terör örgütü propagandası yapmak” ve “halkı kin ve düşmanlığa alenen tahrik” hatalarından 2017’de tutuklandı. Almanya hükümeti gazetecinin iadesini istedi lakin o periyot Erdoğan, Yücel için “Terörist” demişti. Yüksel bir yıl mahpus yattı akabinde Almanya’ya iade edildi. Amerikalı Rahip Brunson da 15 Temmuz sonrası FETÖ kuşkusuyla tutuklandı. Washington ile Ankara ortasında diplomatik krize neden olan dava sonrası Brunson özgür kaldı ve ABD’ye geri döndü.