Karaciğer yağlanmasının ciddiye alınması gereken son derece değerli bir sorun olmakla birlikte gereğince bilinmediğini söyleyen Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Kemal Peker, non alkolik yağlı karaciğer hastalığının yani alkole bağlı olmayan karaciğer hastalığının günümüzde karaciğerin en yaygın hastalıklarından biri olduğunu belirtti. Prof. Dr. Peker, “Bu sorunun tüm toplumda yaklaşık olarak yüzde 30 oranında görülmekle birlikte önümüzdeki süreçte karaciğer sirozunun ve buna bağlı karaciğer naklinin en sık nedeni olacağı düşünülmektedir” dedi.
Karaciğer yağlanmasının ciddiye alınması gereken bir sorun olduğunun altını çizen Prof. Dr. Peker, “Hastalık erken devirde semptom vermediği için hastalar, tabiplere müracaat etmeyebilir ve geç kalabilir. Karaciğer yağlanması tespit edilen hastaların yakın takip edilmesi, diyet ve aktivite programlarının erkenden ayarlanması gerekiyor. Aksi durumda, tablo büsbütün kronikleştiğinde yapılacak tek şey karaciğer naklidir” diyerek hastaları erken teşhis konusunda uyardı.
OBEZİTE KIYMETLİ BİR ROL OYNUYOR
Prof. Dr. Peker, karaciğer yağlanmasının belirtileniyle ilgili şu bilgileri verdi:
“100 karaciğer hücresinden 5 adedinin ya da karaciğerin yükünün yüzde 5’inin yağlanmasına karaciğer yağlanması diyoruz. Karaciğer yağlanması, alkole bağlı ya da alkol dışı sebeplerle oluşan klinik bir tablodur. Alkole bağlı sebeplerle gelişen karaciğer yağlanmasında bayan için günlük 20 gram, erkek için ise 30 gram ve üstü alkol tüketiminin gerçekleşmesi gerekiyor.”
Karaciğer yağlanmasında obezitenin değerli rol oynadığının altını çizen Prof. Dr. Peker, kelamlarına şöyle devam etti:
“Günümüzde obezitenin çok önemli bir sorun olmasıyla karaciğerdeki yağlanma oranları artmış durumda. Non alkolik karaciğer yağlanması oranı popülasyonlara nazaran değişmekle birlikte ortalama yüzde 30 civarındadır. Tüm karaciğer yağlanmaları siroz ile sonuçlanmaz lakin hastaların erken teşhis ve takibi bu manada büyük ehemmiyet arz ediyor. Kronik bir hastalık olan obezite devam ettiği surece karaciğerde yağlanma devam edecek. Öteki bir yandan; hiperlipidemi dediğimiz kandaki liflerin arttığı tablolar, hipertansiyon hastalıkları, kronik hepatit taşıyıcıları, obezite cerrahisi sonrası ve öbür başka birçok nedenle karaciğerde yağlanma oluşabilmektedir. Bu nedenle hastaların teşhis ve takipleri kıymet taşıyor.”
“ÇOCUKLAR İÇİN DE RİSK VAR”
Karaciğer yağlanmasının çocuklarda da kıymetli bir noktaya geldiğini söyleyen Prof. Dr. Peker, “Bahsi geçen yaş aralığında obezitenin artması karaciğer yağlanmalarındaki artışı da beraberinde getirdi. Beden, bu tablo ile ne kadar erken karşılaşırsa karaciğer hücrelerinde harabiyet daha erken başlayacak, akabinde fibriozis (karaciğerde nedbe) ya da siroz gelişecektir” diye konuştu.
“KARACİĞER YAĞLANMASI ÜST ETABA ÇIKTIĞINDA BELİRTİLER BELİRGİNLEŞİR”
Karaciğer yağlanmasının erken periyotta rastgele bir bulgu vermediğine dikkat çeken Prof. Dr. Peker, kelamlarına şöyle devam etti:
“Bununla birlikte ender de olsa hastalar sağ üst kadranında dolgunluk hissedebiliyor. Bazen de karaciğerin gerilmesine bağlı olarak sağ üst kadranda ağrı hissedebilir. Tablo ilerledikçe fibrozis ve sirozun geliştiği etaplarda bulgular daha barizleşir; erkeklerde tüylerde dökülme, ciltte birtakım değişikler olabilir. Hastalık bir üst kademeye ulaştığında ise karın boşluğunda sıvının birikmesine bağlı asit gelişimi, ciltte ve venöz ağda değişiklikler ile kendisini gösterir.”
“HASTALARIN BİRÇOK KARACİĞERLERİNDE YAĞLANMA OLDUĞUNUN FARKINDA DEĞİL”
Yağlanmanın çoğunlukla bulgu vermeden seyrettiğini söyleyen Prof. Dr. Peker, “Bu yüzden hastaların büyük bir çoğunluğu karaciğerlerinde yağlanma olduğunun farkında değil. Bu hastalık, çoğunlukla diğer bir hastalık araştırılırken tespit edilir. Karaciğer yağlanmasının tespiti, ultrasonagrafi ya da batın tomografileri ile yapılabilir. Yağlanma oranı hafif bir biçimde olabileceği üzere vakitle karaciğerdeki hepatosit dediğimiz hücrelerin işlevini yitirmesine neden olabilir. Devamında fibrozis, siroz hatta kansere kadar gidebilecek bir süreci de beraberinde getiriyor” dedi.
“KARACİĞER YAĞLANMASI TESPİT EDİLEN HASTALAR YAKINDAN TAKİP EDİLMELİ”
Karaciğer yağlanmasının toplumda çok önemsenmediğini ve bu algının değişmesi gerektiğini belirten Prof. Dr. Peker, karaciğer yağlanması tedavisi için yapılması gerekenleri de şöyle aktardı:
“Karaciğer yağlanmasının günümüzdeki tedavisi, tanıyı koymak, hastaların diyetini ayarlamak ve günlük aktivitelerini artırmaktır. İleri evre karaciğer yağlanması olan hastalar için kimi medikal tedavi prosedürleri var. Kolay karaciğer yağlanması üzere durumlarda rastgele bir cerrahi tedaviye gerek yok. Fibrozis ve sirozun oluştuğu evrelerde medikal tedavilerde devam edilebilir. Lakin, siroz son periyoda ulaştığında ya da siroz yerinde kanser geliştiği basamaklarda cerrahi yapmak gerekiyor. Son periyot siroz etabında yapılması gereken tedavi, karaciğer naklidir. Hasebiyle hastalar karaciğer yağlanmasının kıymetli bir tablo olduğunu unutmamalı. Karaciğer yağlanması tespit edilen hastaların yakın takip edilmesi, diyet ve aktivite programlarının erkenden başlanması gerekiyor. Aksi durumda, tablo büsbütün kronikleştiğinde dönüşümsüz bir evreye gelinir ki, bu evreden sonra yapılacak tek şey karaciğer naklidir.”
