Yeditepe Üniversitesi Koşuyolu Hastanesi’nden Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Kemal Peker, son günlerde tekrar gündeme gelen sirozun tedavi edilmediği taktirde ilerleyici bir hastalık olduğuna işaret etti.
Prof. Dr. Kemal Peker, insanların yanlış bilgilerle hastalığın tedavi edilemediğine dair bir kanıya kapıldığını, fakat sistemli takiplerle sirozun tedavi edilebilir bir hastalık olduğunun bilinmesi gerektiğini söyledi.
SİROZUN NEDENLERİ!
Hastalığın nedenlerine ait bilgi veren Peker, şunları kaydetti:
“En sık nedenler ortasında kronik alkol tüketimi, viral hepatit B ve C enfeksiyonları, yağlı karaciğer hastalığı (non-alkolik yağlı karaciğer hastalığı), otoimmün hepatit, ilaçlar yahut toksinlerin neden olduğu karaciğer hasarı ve genetik bozukluklar bulunur. Öbür risk faktörleri ortasında çok kilolu olma (obezite), diyabet, kronik safra yolu hastalığı, uzun vadeli ilaç kullanımı, uzun periyodik toksiklere maruziyet (örneğin, arsenik yahut cıva), kimi bağışıklık sistemi bozuklukları ve bilier atrezi üzere doğumsal anomaliler bulunabilir. Lakin, hastalığın her vakit bu risk faktörlerine sahip olan bireylerde gelişmediğini ve birtakım şahıslarda siroza neden olan etkenlerin belirlenemediğinin de bilinmesi gerekir.”
“HASTALIĞIN ETABINA NAZARAN BELİRTİLER DEĞİŞİYOR”
Sirozun erken evrelerinde belirtilerin çok hafif olduğunu ya da hiç bulunmadığına işaret eden Prof. Dr. Peker, belirti ve semptomların da hastalığın kademesine bağlı olarak değişebileceğini söyleyerek şunları anlattı:
“Hastalık ilerledikçe, yorgunluk ve halsizlik, iştah ve kilo kaybı, karın ağrısı ve şişlik, mide bulantısı ve kusma, deri ve gözlerde sararma (sarılık), bacaklarda ödem (şişlik), cilt kaşıntısı, kolay morarma ve kanama eğilimi, zihinsel bulanıklık, hafıza sorunları ve davranış değişiklikleri üzere belirtiler ortaya çıkar. Fakat bu semptomların hastaya bağlı olarak değişeceği de unutulmamalı.”
“TEDAVİ EDİLMEZSE İLERLER”
Erken teşhisin uygun tedavi ve ömür üslubu değişiklikleriyle sirozun ilerlemesini yavaşlatılabileceğini ve komplikasyonlarının önlenebileceğinin altını çizen Prof. Dr. Peker, şöyle konuştu:
“Hastalar sirozun tedavi edilmezse ilerleyici bir hastalık olduğunu ve karaciğer yetmezliği, karaciğer kanseri ve önemli komplikasyonlara kadar varabildiğini unutmamalı. Sirozun seyrini etkileyen faktörler, altta yatan neden, tedavi yaklaşımı ve kişinin genel sıhhat durumu üzere çeşitli faktörlere bağlıdır. Erken teşhis, uygun tedavi ve sistemli takip ile sirozun ilerlemesi yavaşlatılabilir ve komplikasyonlar önlenmeye çalışılabilir. Fakat ileri evrelerde sirozun, hayat kaybına kadar varan sonuçları olduğu unutulmamalı. Bu nedenle, sirozun önlenmesi, erken teşhisi ve uygun tedavisi büyük ehemmiyet taşır.”
“ALTTA YATAN NEDENE BAĞLI OLARAK TEDAVİ EDİLİR”
Sirozun tedavisinde hastalığı ortaya çıkaran nedene bağlı bir plan dahilinde hareket edildiğini aktaran Prof. Dr. Kemal Peker, şu sözleri kullandı:
“Tedavi planı, her hasta için bireyselleştirilmelidir ve uzman bir sıhhat grubu tarafından yönlendirilmelidir. Siroza neden olan faktörlerin tedavisi kıymetlidir. Örneğin, alkol tüketimi siroza neden olduysa alkolü büsbütün bırakılmalı. Viral hepatit enfeksiyonları varsa, uygun antiviral ilaçlar kullanılabilir. Siroz ilerledikçe ortaya çıkan komplikasyonlar yönetilmelidir.
Örneğin, portal hipertansiyon nedeniyle varisler kanama riski taşıyorsa, varis kanamalarını önlemek için ilaçlar yahut varislerin tedavisi için endoskopik müdahaleler uygulanabilir. Sirozlu şahıslarda beslenme değerlidir. Protein alımı sınırlanabilir ve diyetin karaciğer sıhhatine uygun olması gerekmektedir. Diyetisyenin rehberliğinde uygun beslenme programı oluşturulmalıdır. Siroza bağlı semptomları yönetmek için muhakkak ilaçlar kullanılabilir. Siroz ilerlediğinde ve karaciğer yetmezliği bariz hale geldiğinde karaciğer nakli düşünülebilir. Bu, ileri evre sirozlu hastalarda ömrü kurtarabilecek bir tedavi seçeneğidir. Lakin karaciğer nakli için uygun bir donör bulunması ve uygun aday olunması gerekmektedir.”
“DÜZENLİ DENETİM ŞART”
Sirozun da tedavide hasta ahenginin değerli olduğu hastalıklardan biri olduğunu belirten Prof. Dr. Peker, “Tedavinin izlenmesi ve muhtemel komplikasyonların önlenmesi için hastaların nizamlı takiplerine kesinlikle dikkat etmeli. Ayrıyeten, sağlıklı bir ömür şekli benimsemek, alkol tüketimini sınırlamak, istikrarlı beslenmek ve nizamlı antrenman yapmak da değer taşımaktadır” dedi.
Karaciğer sirozu; karaciğerdeki olağan yapının yerini olağandışı nodüllerin ve fibrozisin alması ile ortaya çıkan bir tablo olarak tanımlamaktadır. Karaciğer sirozunun dünyada görülme sıklığı 10 binde 2 yahut 3’tür. Farklı nedenlerle ortaya çıkabilen siroz her iki cinsiyette ve her yaşta ortaya çıkabilmektedir.
