Besin kıymetleri, birebir tartıdaki bir bitkiden en az 40 kat daha fazla olan mikro yeşillikler, sürdürülebilir üretimle şef mutfaklarından sağlıklı beslenme uygulamalarına kadar pek çok alanda tabakları süslerken öğünlerin kalitesini de yükseltiyor.
Peyzaj mimarı Fırat Can Tokuri, yaklaşık 15 yıl kendi alanında çalıştıktan sonra permakültür çalışmalarına merak salarak kentte tarım uygulamalarını araştırdı.
Bir müddet sonra mesleğini bırakan Tokuri, besin pahaları, tıpkı tartıda bir bitkinin onlarca katı fazla ağır aromalı mikro yeşillikler üretmek için harekete geçti.
DAİRESİNİ BÜSBÜTÜN TARLAYA ÇEVİRDİ
Temiz, ekolojik ve sağlıklı bitkiler üretmeyi hedefleyen Tokuri, İstanbul Kadıköy’deki apartman dairesini ışıklar, soğutucular ve yalıtım materyalleriyle izole edilmiş dikey tarım alanına dönüştürdü.
Tokuri, bal mumu kaplı kumaşları saksı, yerli kenevir liflerini ise toprak yerine kullanıp turp, lahana, pancar, bezelye, brokoli, ay çekirdeği ile rezene üzere zerzevat ve bitkilerin mikro yeşillik üretimine geçmesi nedeniyle aldığı olumlu reaksiyonların akabinde ticarete başladı.
Ürettiği mikro yeşillikleri şeflere ve sağlıklı beslenmek isteyenlere ulaştıran, konutlarda kolay bir bakımla çimlendirilebilecek kitleri de satışa sunan Tokuri, mikro yeşilliklerin yetişmiş bitkilerle farklarını ve kullanım alanlarını anlattı.
“10 GÜN ÜZERE KISA MÜDDETTE YETİŞİYOR”
Tokuri, mikro yeşilliklerin kentte tarıma çok uygun olduğunu kaydederek, “Mikro yeşillikler 10 gün üzere kısa müddette yetişiyor. Besin bedelleri olağan boyuttaki bitkiden ortalama 40 kat fazla, birtakım örneklerde bu oran 250-300 kata kadar çıkıyor” dedi.
İlgi cazip, besleyici ve sağlıklı eserler olarak tanımladığı mikro yeşilliklerin aromalarının ağır ve kuvvetli olduğunu belirten Tokuri, Türkiye’de birinci defa büsbütün ekolojik, kompostlanabilir ve yerli tohumlar kullanarak mikro yeşillik kitleri tasarlayıp ürettiğini söyledi.
“İLAÇ KULLANMAMIZA GEREK KALMIYOR”
Tarımda ağır ilaç kullanımı nedeniyle toprağın kirlenmeye başladığına, salma sulama sıkıntılarının devam ettiğine dikkati çeken Tokuri, şunları söz etti:
“Burada topraksız tarım yaparak yüzde 90 daha az su kullanıyoruz zira tıpkı su topraksız tarımda sirküle oluyor. Filizleri de tıpkı formda su tutucu lifler sayesinde çok az sulamayla bir haftada yetiştirebiliyoruz. Bir yararı da ilaç kullanmamıza gerek kalmıyor. Burada tarım zararlıları yok. İzole ortam olduğu için gereçleri steril tutabiliyoruz. Böylelikle ilaca gerek kalmıyor. Kentte tarım yapmamıza imkan sağlıyor. Dikey tarım olduğu için küçük alanda çok fazla üretim yapabiliyoruz.”
Üretim alanında teknik pahaları ayarlanabilir led ışıkları güneş yerine kullandıklarını aktaran Tokuri, bu biçimde kışın bitkilere günde 16 saat güneş ışığı verebildiklerini, bu nedenle kışın da yazın yetişen bir bitkiyi yetiştirebildiklerini kaydetti.
“KANSER HASTALARI TÜKETMELİ”
Tokuri, mikro yeşilliklerin destek besin üzere düşünülmesi gerektiğini, olağan diyetlere eklenip öğünlerin daha kaliteli hale getirilebildiğini vurgulayarak, şöyle devam etti:
“Salatalarımızın üzerine tutam tutam eklediğimiz vakit hem estetik ve aroma hem de besin kıymeti olarak öğünümüzü yükseltmiş oluyoruz. Birtakım hastalıklara karşı özel filizler var. Örneğin brokoli filizi. İçerdiği sülforafan hususu nedeniyle çok tanınan. Sülforafan olağan brokolide de var. Kanser hastaları onu da tüketmeli. Sülforafanın kansere karşı aktifliği makalelerle kanıtlanmış.”
Müşterilerinin genelde şefler, sağlıklı beslenenler, diyet uygulayanlar ve atletler olduğunu aktaran Tokuri, şöyle devam etti:
“Aslında çoğumuz görmüşüzdür fakat tanımadığımız için tahminen farkına varmamışızdır. Tabakların üzerine minik minik yapraklar olur. Onlar aslında mikro yeşillikler. Bilhassa ay çekirdeği üzere protein bedeli yüksek olan filizler var. Bitkisel beslenen sportmenler kullanabiliyor. Besin kıymetlerine nazaran içlerinden seçiyorlar. Sindirim sistemi rahatsızlıklarında lif oranı yüksek filizler kullanılıyor. Biraz olsun ilgisini çeken beşerler varsa kesinlikle denesinler.”
Tokuri, çocuklu ailelere bitki yetiştirmeyi tavsiye ederek, tohumu tanımak ve besinin nereden geldiğini görmenin, emek verilen besinleri yemenin değerli olduğunu, brokoli sevmeyip bunun filizini seven çok çocuk gördüğünü kelamlarına ekledi.
