Yükseköğretim Kurumları İmtihanı (YKS) sonuçları 20 Temmuz’da açıklanacak. Rehberlik koordinatörü Cihan Yeşilyurt, her yıl 600 binin üzerinde üniversite öğrencisinin, imtihana başvurduğunu hatırlatarak “Tercih kusurlarının başında üniversitelerin ve kısımların detaylı bir biçimde araştırılmadan tercih edilmesi geliyor” dedi.
Bazı adayların imtihan sonuç evrakını hakikat yorumlayamadıklarına dikkat çeken Yeşilyurt yapılan yanılgıları şöyle sıraladı:
“Sonuç evrakında yazan puan çeşitlerini, yerleştirme puanlarını ve muvaffakiyet sıralarını birbirine karıştırabiliyorlar.
ÖSYM’nin internetten yayımladığı Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu adaylar tarafından muhakkak incelenmiyor. Hatta Kılavuzun ÖSYM’nin sitesinde olduğunu dahi bilmeyenler çıkabiliyor.
Kılavuz incelenmediği için yükseköğretim programlarının özel şartları da okunmuyor. Bu nedenle özel şart gerektiren kısımlarla ilgili sıklıkla yanılgı yapılabiliyor.
Bazı adaylar muvaffakiyet sırasına nazaran değil de puana nazaran tercih yapılacağını sanıyor. Halbuki adayların yükseköğretim programlarının muvaffakiyet sıralarını dikkate almaları gerekiyor.
Adayların birçoğu hangi durumda ortaöğretim muvaffakiyet puanının kırılacağını bilmiyor.
Tercihlerini istek sırasına nazaran değil, yüksek muvaffakiyet sırasından düşük muvaffakiyet sırasına yanlışsız sıralayabiliyor. İstek sırasına uygun tercih yapmamak daha fazla istedikleri bir programa yerleşmelerine pürüz olabiliyor.”
DOĞRU TERCİH NASIL YAPILIR?
1- KENDİNİZİ TANIYIN: Öncelikle ileride hangi mesleği yaparsanız keyifli olabileceğinizi düşünün. Sabırlı mısınız? Meraklı mısınız? Yetenekleriniz ve ilgi alanlarınız neler? Kişilik özellikleriniz ve yönelimleriniz doğrultusunda liste oluşturun.
2- PUANA DEĞİL MUVAFFAKİYET SIRALAMASINA BAKIN: Adayların kimileri puana nazaran tercih yapılacağını düşünüyor. Halbuki puana değil, muvaffakiyet sıralamasına nazaran tercih yapılmaktadır. Puana nazaran tercih yapmak çok aldatıcı olacak ve tahminen de adayın açıkta kalmasına yol açacaktır. İmtihan sonuç evrakınızı yanlışsız kıymetlendirmek için Y-SAY, Y-EA, Y-SÖZ, Y-DİL puanlarının karşılığına denk gelen muvaffakiyet sıralamasını dikkate alın.
3- TERCİHLERİNİZİ İSTEK SIRANIZA NAZARAN YAPIN: Örneğin aday, 18 binden öğrenci alan bir kısmı daha çok istiyorsa 14 binden alan bir kısmın üzerine yazabilir.
4- İSTEMEDİĞİNİZ BİR PROGRAMI TERCİH LİSTENİZE ALMAYIN: 24 tercih hakkınızın tümünü doldurmak zorunda değilsiniz. Listenizdeki birinci tercihiniz de olsa, son tercihiniz de olsa istemediğiniz bir kısma listenizde mutlaka yer vermeyin! Yerleştiğinizde sizi keyifli etmeyecek ve okumayacağınız programları listenize almayın. Unutmayın, yerleştiğinizde kayıt yaptırmasanız bile gelecek yıl imtihana girdiğinizde ortaöğretim muvaffakiyet puanınızın (OBP) katkısı yarıya düşecek.
5- KONTENJAN KARŞILAŞTIRMASI YAPIN: Yanlışsız tercih için yükseköğretim programlarının 2022 ve 2023 kontenjanlarını karşılaştırmak gerekiyor. Örneğin 2022’de 50 olan kontenjan 60’a çıkmışsa o programın muvaffakiyet sıralamasının düşmesi gerektiği yorumu yapılmalıdır.
6- KILAVUZDAKİ ÖZEL ŞARTLARI KESİNLİKLE OKUYUN: Yükseköğretim programları ile ilgili tüm bilgiler tercih kılavuzunda mevcut. Lakin adaylar bu bilgileri okumak konusunda tembellik ediyorlar. Örneğin pilotaj kısmı için belli bir uzunluk ve kilo koşulu aranabiliyor.
7- YENİ AÇILAN PROGRAMLARI GÖZDEN KAÇIRMAYIN: Yeni açılan yükseköğretim programları kılavuzda belirtiliyor. Bu programları istek sıranıza nazaran listeye ekleyin.
8- KONTENJANI DOLMAYAN KISIMLARI DE GÜZEL İNCELEYİN: 2023 Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu’nda birtakım programların karşısında puan ve muvaffakiyet sırası yazmıyor. Adaylar bu programlara 2022’de talep olmadığı için kontenjanların boş kaldığı yorumunu yapmalılar.
9- İSİM DEĞİKLİĞİ OLAN KISIMLARI KESİNLİKLE DENETİM EDİN: Birtakım üniversitelerde o yıl alınan karar gereği kısım isimlerinde küçük değişiklikler olabiliyor. Kılavuzda da bu kısımların muvaffakiyet sırası ve puanı gözükmüyor. Bu nedenle adayların yalnızca bu yılın değil geçen yılın kılavuzuna da bakmasında fayda var.
10- TERCİHLERİ İŞİN UZMANI REHBER ÖĞRETMENLERE GÖSTERİN: Son yıllarda eğitim koçu ismi altında pek çok kişi adayların tercihleriyle ilgili yorum yapıyor ve baş karıştırıyor. Ayrıyeten bu bireyler işin ehli olmadıkları için yanlış yönlendirmede bulunarak mağduriyet de yaratabiliyor. Adayların listelerinin son formunu kesinlikle uzman bir rehber öğretmenle birlikte vermeliler.
TEKNİK AÇIDAN BUNLARA DİKKAT
- İlk sıralarda muvaffakiyet sırasının üzerinde ve en çok istenilen kısımlar (ilk 2 ya da 3 tercih),
- Orta sıralarda yerleşme mümkünlüğü yüksek olan ve muvaffakiyet sırasına yakın olan kısımlara ( 5 ile 18. tercihler),
- Son sıralarda ise yerleşme mümkünlüğünün çok yüksek olduğu (19 ve 24. tercihler) kısımlara yer vermek uygun olacaktır.
- Adaylar, tercih edecekleri kısmı sahiden isteyip istemediklerini sorgulamalı, okumayı düşünmedikleri kısımları muhakkak tercih listesine almamalılar. Ayrıyeten puanları elverse bile, başarılı olma konusunda tereddütleri olan programı da tercihlerine yazmamalılar. Zira tercih listesine alınan programa yerleştirilmeleri durumunda adayın bir sonraki yıl OBP’si yani okul puanları yarı yarıya düşecektir.
- Adaylar bir yükseköğretim programına yerleştirilmişse tıpkı yıl yapılacak olan ek yerleştirmelere müracaat yapamazlar.
- Tercih yapılırken istek sırası kıymetlidir. Adayların ilgi alanına nazaran en çok istediği kısımlardan başlayarak tercih yapması daha sağlıklı olacaktır. Açıkta kalmamak ismine istenilmeyen kısımlar tercih listesine alınmamalıdır.
- Tercih edilen kısım ve üniversiteye ait özel şartları tercih kılavuzundan öğrencinin kesinlikle okuması gerekmektedir.
- Yeni açılan kısımlar puan ve muvaffakiyet sıraları olmadığı için tercih yaparken adayların akıllarında soru işaretleri yaratabiliyor. Bu kısımlar de istek sırasına uygun sıralanabilir.
