Getty ImagesStelyo Berberakis / Atina
Yunanistan’da 9 milyon 900 bin seçmen bu Pazar sandık başına gidiyor.
Seçimlere katılmak isteyen 50 partiden, gerekli kriterlere sahip olmayan 14 partinin seçimlere katılma talebi reddedildi.
Seçimlere katıma talebi reddedilenlerin ortasında “suç örgütü oluşturduğu” gerekçesiyle çabucak bütün üyeleri cezaevinde bulunan çok milliyetçi “Altın Şafak” (Chrysi Avgi) partisinin uzantısı olarak kurulan “Helenler” partisi de yer alıyor.
Yayınlanan son anketlere nazaran seçimlere katılmaya hak kazanan 36 partiden lakin 6’sının yüzde 3 barajını aşarak parlamentoya girme talihi olduğu görülüyor.
Aynı anketlere nazaran Başbakan Kiryakos Miçotakis liderliğindeki muhafazakar Yeni Demokrasi Partisi (YDP) yüzde 32.5 ile önde bulunuyor.
İkinci sırada yüzde 26 ile Aleksis Çipras liderliğindeki ana muhalefet Radikal Sol SYRİZA partisi; üçüncü sırada yüzde 9 ile Nikos Androulakis liderliğindeki sosyalist PASOK; dördüncü sırada yüzde 6 ile Komunist Parti KKE; yüzde 4 ile iktisat eski bakanı Yanis Varoufakis’in MERA25 partisi ve son olarak , yüzde 3 barajını zorlayan milliyetçi “ELySi” yer alıyor.
Ancak seçimler nisbi seçim sistemi ile yapılacağından, -bugüne dek yapılan anket sonuçlarına göre- hiç bir partinin yüzde 46 ile tek başına hükümet kuracak kadar oy alması beklenmiyor. Seçimlerin en geç Haziran sonu ya da Temmuz ayı başlarında, fakat bu kere salt çoğunluk sistemiyle tekrarlanması kelam konusu.
Salt çoğunluk sistemi, bir partinin yüzde 38 üzere alacağı bir oy oranıyla tek başına hükümet kurma hakkı veriyor.
Yunan seçim maddelerine nazaran, aslında bu nisbi seçim sistemi ile de partilerarasında işbirliği yapılarak hükümet kurulabilir.
Son anketlerde aldıkları oy oranlarına bakılacak olunursa YDP yüzde 32.2 ile, 300 sandalyelik Yunan Parlamentosunda 125; SYRİZA 99; PASOK 9; KKE 6; MERA 4; ve El.Sİ en fazla 3 milletvekili çıkarabiliyor.
Getty ImagesOlası YDP ve PASOK koalisyonu
Yani koalisyon hükümeti ihtimalinde YDP ile PASOK toplam (125+30) 155 milletvekili ile parlamentoda çoğunluk sağlayabilir.
Ancak Başbakan Miçotakis, YDP’nin tek başına hükümet kurmasını hedefliyor.
Bu seçimlerde YDP ile ortak bir hükümet kurma potansiyeline sahip olmasına karşın sosyalist PASOK başkanı Nikos Androulakis : “YDP ya da SYRİZA ile ortak bir hükümet kurabileceğine lakin bu türlü ortak bir hükümetin başına Miçotakis’in ne de Çipras’ın geçmemesi şartını” koşuyor.
Durum bu türlü olunca YDP+PASOK ya da SYRİZA+PASOK üzere alternatif iştiraklerin oluşması çok büyük bir sürpriz olmadıkça- en azından bu seçimlerde beklenmiyor.
Buna karşın, seçim maddeleri uyarınca seçim sonuçlarının açıklanmasından sonra, Cumhurbaşkanı Katerine Sakellaropoulou her bir parti önderine üçer günlük “hükümet kurma” vazifesi verecek.
Hükümet kurulamazsa, yüksek yargıçlardan İoannis Sarmas başkanlığında süreksiz bir hükümet kurulacak ve 2 ay içinde seçimlerin tekrarlanacağını ilan edecek.
Getty ImagesSeçim kampanyaları
YDP hükümetinin dört yılını doldurduktan sonra ilan edilen bugünkü seçimlerin, aslında 9 Nisan’da yapılması öngörülüyordu.
Ancak Şubat sonunda Atina-Selanik ortasındaki seferinde meydana gelen ve 57 kişinin hayatını kaybetmesine yol açan tren kazası, seçim tarihinin de ertelenmesine neden oldu.
Muhalefet partileri seçim kampanyalarında Miçotakis hükümetinin, Ulaştırma bakanı Kostas Achileas Karamanlis’in istifa etmesine karşın, bu tren kazasındaki sorumluluğunu ön plana çıkardı.
Hayat pahalılığı, siyasi ve askeri isimlerin telefonlarının dinlenmesinin ortaya çıkması ; ve Miçotakis’in “otokratik bir siyaset izlediği” yolundaki suçlamalar da bilhassa SYRİZA’nın kampanyalarında ön plana çıkarıldı.
Miçotakis ise seçim kampanyalarında ülkenin AB rotasında devamına; bir evvelki SYRİZA hülkümetlerinin ülkeyi az kalsın bu rotadan çıkartacağına ve ülkeyi iflasın eşiğine getirdiği” üzere ana muhalefeti suçlayan telaffuzlara yük verdi.
Bu seçimlerin öbür bir özelliği de Türkiye’deki seçim kampanyalarında da olduğu üzere, Türk-Yunan ilgilerine değinilmemesine bilhassa ihtimam gösterildi.
Büyük meydan mitingleri yerine halk ortasına karışarak düzenlenen seçim kampanyalarında siyasi partilerin birinci kez ağır bir biçimde Twitter, Tik tok, Youtube üzere toplumsal medya araçlarını kullanmaları dikkatleri çekti.
Parlamentoya girecekleri hesaplanan 6 siyasi parti önderi ise Yunan devlet TV kanalı ERT’de düzenlenen “debate” ismi altındaki tartışma programında karşılarında dizilen 6 gazetecinin sorularını yanıtlamaya çalıştı.
TSİ 07:00 de açılacak ve 17.00 de kapanacak seçim sandıklarının akabinde saat 19.00 üzere, “exit polls” ismi verilen “sandık başı anket” sonuçları açıklanması ve saat 21.00 üzere seçim sonuçlarının katılaşması bekleniyor.
