Deprem haberi ajanslara düştüğünde neredeyse hiç kimse, Cumhuriyet tarihinin en büyük felaketini yaşadığımızın farkında değildi. O denli ki, Hatayspor Teknik Sorumlusu Volkan Demirel ve Gökhan Zan ses olmasa, zelzelenin Hatay’ı vurduğundan bile kimsenin haberi olmayacaktı. Sonrasında oluşan Hatay farkındalığı, Samandağ ve Defne’nin de duyulmasını sağladı. İşte bu noktada, gelip görüldüğünde daha net ortaya çıkıyor ki İskenderun, zelzele sonrasında adeta kör nokta kaldı. Kalmış… Mart ayı resmi datalarına nazaran İskenderun’da 3 binden fazla yurttaş ömrünü yitirdi, 400’den fazla bina yıkıldı. Tekrar tıpkı bilgilere nazaran yıkılması gereken bina sayısı en az 3 bin. Hatay’ın ikinci büyük ilçesi İskenderun, sarsıntıda bölge bölge yıkılmış. Birtakım mahalleler dış görünüşte hayata olağan bir seyrinde devam ederken birtakım mahallelerde hayat bitmiş durumda.
“TARAFINI AŞİKÂR ETME, ACINI İÇİNE GÖM”
Cumhuriyet gazetesinden geldiğimi öğrenen yurttaşların büyük kısmı basına yansımayan “deprem sonrası yaşananları”nı anlatıyor. Fakat bunu haberleştirmek için müsaade istediğimizde isminin yazılmasını istemiyorlar. İnanılmaz savlar duyuyoruz, lakin bir türlü sonuca bağlayıp da haberleştiremiyoruz. Bu tasada ana etken siyasi baskı. Bir şeylerin değişebileceğini, birtakım ögelere güçlerinin yeteceğini düşünmüyorlar. Bahse ait toplumsal medya hesabından hassaslık gösteren bir kamu çalışanına, diğer bir arkadaşının yaptığı ihtar bunun somut bir göstergesi: “Senden ricam bir kamu vazifelisi olarak tarafını aşikâr etme. Acımız büyük, ne kadar haykırsak da ne yarar. Lakin çocuklarını düşün, bu sistem değişmedikçe susmak zorundayız. Acımızı içimize gömelim şimdilik.”
“TOSYALI” ETKİSİ
Hukuki süreç başlatan birtakım yurttaşlar da, haber yapılırsa birtakım engellemelerle karşılaşacaklarını düşünüyor. Kirişlerinin kesildiği söylenen lakin durumu ağır hasarlıdan hafif hasarlıya dönüştürülen bir apartmanın sakinlerinde bu durum açıkça gözlemleniyor. Keza AKP’de bulunan belediyenin lideri, Türkiye Varlık Fonu İdare Şurası Üyesi Fuat Tosyalı’nın kardeşi Fatih Tosyalı. Çarşıda gezerken birtakım esnaf yurttaşlar, Fuat Tosyalı için “Erdoğan’dan sonra gelen ikinci adam” benzetmesini yapıyorlar. “Abi” Tosyalı’nın tartısının İskenderun’da fazla olduğunu da belirterek.
SIVILAŞMA TEHLİKESİ SÜRÜYOR
Burada göze çarpan öteki bir durum ise, seçim sonuçlarının farklı olacağını düşünen ve bunu isteyen halkın yaşadığı hayal kırıklığı. Bunu muhalif olduğunu gizlemeyen yurttaşların haber yapma isteğine “Sonuçlar farklı olsaydı ya da seçimden evvel gelseydiniz konuşurduk” cevabından da anlıyoruz.
İskenderun’u öbür sarsıntı bölgelerinden ayıran risk ise “sıvılaşma”. Deniz kenarı olduğu için zelzele sonrasında yer yumuşamış, balçıklaşmış. Kıyıda hala nizamlı aralıklarla asfalttan su fışkırıyor. Birçok yerde tabandan deniz kumu yükselmiş. Bilhassa kıyı şeridi için büyük ölçüde “ağır hasarlı” tespiti yapılmış, sonrasında ise en az yarım metre geriye kaydığı ve 20-30 cm çöktüğü gözle görülür bu binalar hakkında rapor az hasarlı olarak “güncellenmiş”. Bu binaların birebir vakitte İskenderun’un en kıymetli binaları olarak bilindiğini bilgisini de ekleyelim. Gözümüzle gördüğümüz bu durumun zelzelenin birinci günlerindeki halini de zelzeleye İskenderun’da yakalanan ve sonrasında birçok yardım faaliyetinde bulunan bir öğrenci fotoğraflarıyla gösteriyor. Ayrıyeten ekliyor: “Burada iş çözmek için iktidardan birilerine gereksinim duyuyor beşerler. O yüzden de sorun varsa haber yapılmasından fazla bu prosedürü tercih ediyorlar.”
SİNEK SORUNU
Bölgede sıcağın da tesiriyle sinek yoğunluğu, birtakım bölgelerde en temel sorun. İlçe beşerinin kıymetli bir kısmı Arsuz’a ya da kent dışına gitmiş. Bir vakitler hınca hınç olan kıyı şeridinde artık inle cin top oynuyor. Halkın, “devlet” olgusunu hissetmeye gereksinimi var. Öte yandan iktidarı eleştiren seçmenlerin muhalefeti de yetersiz ve silik bulması da dikkat çeken diğer bir detay. 34 kişinin hayatını yitirdiği Pişkin Apartmanı’nda yakınları yitiren bir aile bu duruma bilhassa dikkat çekiyor. Muhalefetin yeteri kadar ortada olmadığına dikkat çekerken şu tespiti yapıyorlar: “Sahaya gereğince çıkılmadı. Bölge dışından gelecek bireylerin seçim tertibi gereğince önemsenmedi. İskenderun’da göz nazaran göre seçim iktidara verildi.”